شیشه و آینهٔ سرد در محیط گرم بخار میکند. مواد ضد بخار، که به عنوان مواد با رفتار ضد مه آلودگی نیز شناخته میشوند، موادی شیمیایی هستند که از تراکم آب به شکل قطرات کوچک بر روی یک سطح، که سطحی شبیه به مه را میسازد، جلوگیری میکند. رفتار ضد بخار برای اولین بار توسط ناسا در طول پروژه جمنای(Gemini) ابداع شد. مواد ضد بخار امروزه اغلب در سطح شیشهها و پلاستیکهای شفاف در کاربردهای نوری مانند عدسی و آینهها که در عینکها، عینکهای ایمنی، لنزهای دوربین و دوربینهای دوچشمی موجود است، استفاده میشوند. این مواد با به حداقل رساندن تنش سطحی کار میکنند، در نتیجه آب بر روی سطح گسترده شده و یک لایه آب به جای قطرات منفرد ایجاد میشود. این فرایند با تغییر مقدار تَرشَوَندگی کار میکند. سطوح ضد بخار معمولاً یا با استفاده از مواد فعال سطحی یا با ایجاد یک سطح آب دوست تولید میشوند.
توسعه ضد بخار
مواد ضد بخار در ابتدا توسط ناسا در طول پروژه جمنای، برای استفاده بر روی شیشه کلاه ایمنی مورد استفاده قرار گرفت. در طول جمنای ۹-آ، در ژوئن سال ۱۹۶۶، فضانورد یوجین سرنان اولین لباس فضانوردی ناسا را آزمایش کرد و در طی راهپیمایی فضایی متوجه شد که شیشه کلاه ایمنی او را بخار گرفتهاست.لباس سرنان با استفاده از سیستم پشتیبانی از فضاپیما ۹ پس از پرواز مورد آزمایش قرار گرفت، و کشف شد که یک قسمت کوچک از شیشه با استفاده از محلول ضد بخار، از میعان و ایجاد بخار نجات یافتهاست. پروازهای بعدی جمنای، همه شامل محلول ضد بخار، برای استفاده قبل از پیادهروی فضایی بودند.
مواد
از مواد زیر بعنوان ماده ضد بخار استفاده میشود:
مواد فعال سطحی که تنش سطحی آب را به حداقل میرسانند:
مواد شوینده مانند شامپو، صابون یا کرم اصلاح که به عنوان راه حل استفاده شده و بدون شستشو از بین میروند
پوششهای آب دوست که انرژی سطحی را به حداکثر میرسانند:
پلیمرها و هیدروژلها (آبژلها):
ژلاتین
کلوئیدها و نانوذرات
دیاکسید تیتانیوم (بروکایت)، که تحت تابش مقدار معینی پرتو فرابنفش ابر آبدوست میشود.